Σαλπιγγογραφία – Υστεροσαλπιγγογραφία

Τι είναι η Υστεροσαλπιγγογραφία / Σαλπιγγογραφία;

Η υστεροσαλπιγγογραφία (HSG) είναι μία σύγχρονη υπερηχογραφική εξέτασή της μήτρας, η οποία περιλαμβάνει μία σειρά από στατικές ακτινογραφίες (ακτίνες Χ), κατά την διάρκεια των οποίων χορηγείται σκιαγραφικό υγρό στην μήτρα και στις σάλπιγγες. Ουσιαστικά, πρόκειται για μία εξέταση διερεύνησης της γυναικείας υπογονιμότητας, στειρότητας αλλά και άλλων παθολογικών γυναικολογικών καταστάσεων όπως αιμορραγία, συνεχόμενες αποβολές, υδροσάλπιγγας και ανάδειξη όγκων στην περιοχή της μητρικής κοιλότητας. Απεικονίζεται έτσι με ακρίβεια το ανάγλυφο της μήτρας και των ωοθηκών.

Σπάνια η υστεροσαλπιγγογραφία έχει εκτός από διαγνωστικό χαρακτήρα και θεραπευτικό. Αυτό συμβαίνει λόγω του σκιαγραφικού υγρού που διαχέεται στην κοιλότητα της μήτρας και στις σάλπιγγες και δρα αποφρακτικά για μικροσυμφήσεις.

Τη σαλπιγγογραφία την χρησιμοποιούμε διαρκώς στην διερεύνηση της υπογονιμότητας και είναι από τα πρώτα διαγνωστικά όπλα του γυναικολόγου αναπαραγωγής. Μαζί με το υπερηχογράφημα και το σπερμοδιάγραμμα αποτελούν τις βασικότερες εξετάσεις.

Επειδή μερικές φορές –ιδιαίτερα στην περίπτωση όπου οι σάλπιγγες είναι κλειστές- η πίεση από το σκιαγραφικό υλικό είναι αυξημένη, προκαλείται πόνος που μοιάζει πολύ με αυτόν της περιόδου. Γι΄ αυτό οι ασθενείς πρέπει πριν τη σαλπιγγογραφία να λαμβάνουν παυσίπονο και σπασμολυτικό.

Με τη σαλπιγγογραφία μπορούν εκτός από τις κλειστές σάλπιγγες και άλλα προβλήματά τους όπως υδροσάλπιγγα, πυοσάλπιγγα και αλλαγές στην υφή τους.

Στην τελευταία περίπτωση, όπου συνήθως βρίσκουμε τις λεγόμενες κομβολογιοειδείς σάλπιγγες, αιτία είναι συνήθως παλαιότερες λοιμώξεις –χλαμύδια, γονόκοκκος.

Πότε πρέπει να πραγματοποιείται;

Η καταλληλότερη χρονική στιγμή για να πραγματοποιηθεί η σαλπιγγογραφία είναι μετά το τέλος της περιόδου, στην πρώτη φάση του κύκλου της γυναίκας μεταξύ 7ης και 13ης ημέρας και πριν την ωοθυλακιορρηξία.(κατά το πρώτο μισό του κύκλου, πριν την ωορρηξία, ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε πιθανότητα εγκυμοσύνης.)

Είναι καίριας σημασίας η γυναίκα να βεβαιωθεί πριν την εξέταση ότι δεν είναι έγκυος. Για τον λόγο αυτό συνίσταται πλήρης αποχή από ελεύθερη επαφή για 10 ημέρες από την αρχή της περιόδου μέχρι την εξέταση ή ακόμα και πραγματοποίηση ενός τεστ εγκυμοσύνης, καθώς Το σκιαγραφικό μπορεί να προκαλέσει αποκόλληση του εμβρύου από το ενδομήτριο. Επιπλέον δεν είναι επιθυμητή η έκθεση ενός εμβρύου, ειδικά σε πρώιμο στάδιο, στην ραδιενέργεια ακτινοβολία Χ. Τέλος είναι απαραίτητη η χορήγηση αντιβιοτικών και αντιφλεγμονώδους/αναλγητικού για την πρόληψη μόλυνσης και την αποφυγή πόνου, πάντα σε συνεννόηση με τον θεράποντα ιατρό της γυναίκας.

Πώς πραγματοποιείται η διαδικασία;

Κατά την διάρκεια της εξέτασης, χρησιμοποιούνται κατά κύριο λόγο τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται και για το τεστ ΠΑΠ. Η διαδικασία ξεκινάει ενώ η γυναίκα είναι ξαπλωμένη πάνω στο ακτινολογικό τραπέζι και ο ακτινολόγος εισάγει τον ειδικό κολποδιαστολέα για το άνοιγμα του κόλπου. Στην συνέχεια καθαρίζει και προετοιμάζει τον τράχηλο με την χρήση αντισηπτικού και εισάγει στο στόμιο του έναν καθετήρα μέσω του οποίου εισέρχεται η σκιαγραφική ουσία στις κοιλότητες της μήτρας και τις σάλπιγγες. Είναι πιθανό, ο ιατρός να ασκήσει πίεση στην περιοχή της μήτρας για την καλύτερη δυνατή εικόνα και το βέλτιστο αποτέλεσμα. 5-10 δευτερόλεπτα έγχυσης είναι αρκετά και λαμβάνονται οι ακτινογραφίες. Η εξέταση ολοκληρώνεται με ακτινογραφία σε όρθια θέση προκειμένου επιβεβαιωθεί ότι το υγρό έχει διαχυθεί στην πύελο και απεικονίζεται σωστά.

Μετά την εξέταση

Η ασθενής παραμένει ξαπλωμένη για επιπλέον 5 λεπτά. Μερικές φορές παρουσιάζονται ενοχλήσεις ή πόνοι όπως κράμπες και ελαφριά κολπική αιμορραγία για 1-2 μέρες μετά την εξέταση. Κάτι τέτοιο είναι απολύτως φυσιολογικό και αναμενόμενο. Σπάνια, μπορεί να προκληθεί αλλεργική αντίδραση λόγω της σκιαγραφικής ουσίας, αλλά αντιμετωπίζεται άμεσα. Και στις δύο περιπτώσεις θα πρέπει η ασθενής να επικοινωνήσει και να συμβουλευτεί το γυναικολόγο της για την κατάλληλη χορήγηση φαρμάκων.

Αναφορικά με τα αποτελέσματα

Τα αποτελέσματα της εξέτασης βγαίνουν άμεσα και ο ακτινοδιαγνώστης ενημερώνει την εξεταζόμενη για την παραλαβή τους. Τέλος, τα αποτελέσματα εξετάζονται από τον γυναικολόγο ο οποίος την ενημερώνει για το πώς θα προχωρήσουν ανάλογα με την κατάσταση και τα τυχόν προβλήματα που έχουν διαγνωστεί. Σειρά έχει η αντιμετώπιση και η θεραπεία.

Υπάρχουν εναλλακτικές διαδικασίες αντί της υστεροσαλπιγγογραφίας;

Διαδικασίες που μπορούν να δώσουν παρόμοιες πληροφορίες με την υστεροσαλπιγγογραφία είναι οι εξής:

• Λαπαροσκόπηση
• Υστεροσκόπηση

Υστεροσαλπιγγογραφία και πιθανοί κίνδυνοι

Οι επιπλοκές από τη διαδικασία της υστεροσαλπιγγογραφίας είναι ελάχιστες . Σε περίπτωση όμως που εμφανιστούν, περιλαμβάνουν τα εξής:

• Αλλεργική αντίδραση
• Τραυματισμός της μήτρας
• Λοίμωξη του πυελού
• Ναυτία
• Πυρετό
• Κολπικό πόνο
• Κολπική αιμορραγία

Μη διστάσετε να επικοινωνήσετε με τον εξειδικευμένο Γυναικολόγο Δρ. Χάρη Χηνιάδη σε περίπτωση που εμφανίσετε τα παραπάνω συμπτώματα ή θέλετε να ενημερωθείτε περεταίρω για την μέθοδο της υστεροσαλπιγγογραφίας.